De doorn van Paulus Door: Hilbertje Jansen
Velen die 2 Korintiërs 12:7-10 lezen, concluderen vaak dat Paulus’ doorn een fysieke ziekte is. Als dit waar is, valt hieruit af te leiden dat het soms Gods wil is om iemand niet te genezen. Nu was ik wel benieuwd wat de Bijbel hierover zegt.
1.1 Oude Testament.
1. Wanneer we kijken naar de uitdrukking 'doorn in het vlees’ of ‘doorn in iets’ in de Bijbel, vinden we dat de eerste keer in Numeri 33:55. Hier zei God tegen de Israëlieten:Maar indien gij de bewoners van het land voor uw aangezicht niet verdrijft, dan zullen degenen die gij van hen over laat, tot dorens in uw ogen en tot prikkels in uw zijden zijn, en zij zullen u benauwen in het land waarin gij woonachtig zijt. (Numeri 33:55)God zei tegen de Israëlieten dat als zij niet alle inwoners van Kanaän verdrijven, de resterende Kanaänieten dorens in uw ogen en prikkels in uw zijden zullen zijn. Wat betekent deze doorn? Het betekent dit: zij zullen u benauwen in het land waarin gij woonachtig zijt. God had gewaarschuwd dat deze resterende Kanaänieten de Israëlieten problemen zullen geven in de verschillende facetten van het leven. Deze doornen zullen natuurlijk niet letterlijk in hun ogen worden geprikt, en ook niet letterlijk geprikt worden in hun zijden. Hier is mijns inziens sprake van figuurlijke zin. 2. De tweede keer vinden we de uitdrukking over een 'doorn in iets’ in Jozua 23:13. Weet dan voorzeker, dat de HERE, uw God, deze volken niet verder voor u verdrijven zal; dan zullen zij u worden tot een strik en een val, tot een gesel op uw zijden en dorens in uw ogen, totdat gij vergaan zult uit dit goede land, dat de HERE, uw God, u gegeven heeft. (Jozua 23:13)Hier worden 3 verschillende vergelijkingen gegeven: een strik en een val, (...) een gesel op uw zijden en dorens in uw ogen. Dit gaat over de mensen, toch? De heidense volkeren zullen de Israëlieten worden tot een strik en een val, een gesel en dorens. 3. De laatste keer dat deze uitdrukking 'doorn in iets’ wordt gebruikt in de Bijbel - voorafgaand aan de doorn van Paulus in het vlees - is te vinden in Richteren 2:2-3.
Daarom heb Ik ook gezegd: Ik zal hen niet van voor uw ogen verdrijven, maar zij zullen u tot prikkels [lees: doorns] in uw zijden zijn, en hun goden zullen u tot een valstrik zijn. (Richteren 2:2-3).In Richteren 2 sprak een engel van de Heer tot de Israëlieten over hun ongehoorzaamheid tegenover God. Halverwege citeerde de engel wat God al eerder had gezegd in Numeri 33:55. Namelijk dat de resterende Kanaänieten die niet verdreven zullen worden hun tot dorens in uw ogen en tot prikkels in uw zijden zijn. Deze uitdrukking ‘doornen in uw ogen en prikkels in uw zijden’ kan in al deze gevallen gezien worden als een vergelijking. Het is geen letterlijke vertaling van hoe de
armen en benen van de Kanaänieten uitsteken uit het lichaam van de Israëlieten, of iets dergelijks. Het betekent gewoon dat Israël last zal hebben van de mensen van Kanaän. Toch? Als de Israëlieten God gehoorzaamden vanaf het begin, dan zouden er niet zoiets zijn als doorns of prikkels. Daar is God heel duidelijk over.
1.2 Paulus zijn doorn in het vlees.
De laatste keer dat er wordt gesproken over een ‘doorn in iets’ vinden we in
2 Korinthe 12:7-10, waar het gaat over Paulus’ doorn in zijn vlees. NB: Het is wel leuk om even in je achterhoofd te houden dat deze dorens tot nu toe altijd in figuurlijke zin zijn bedoeld.
De context waarin Paulus’ doorn staat, staat in een brief aan Korinthe. Hierin waren natuurlijk nog geen hoofdstukken of verzen. In deze brief heeft Paulus het over het volgende wat hij allemaal heeft moeten doorstaan:
• bovenmate en boven vermogen hebben wij een zware last te dragen gehad (2Kor1:8)
• voor eigen besef achtten wij ons als ter dood verwezen (2 Kor 1:9)
• Wij worden in alles verdrukt (2 Kor 4:8) • wij worden vervolgd, (...); neergeworpen, (...). (2 Kor 4:9)
• Wij dragen altijd het sterven van de Heere Jezus in het lichaam mee (...) (2 Kor 4:10)
• Want voortdurend worden wij, die leven, aan de dood overgeleverd (...) (2 Kor 4:11)
• in moeiten veel vaker, in gevangenschap veel vaker, in slagen maar al te zeer, in
doodsgevaren menigmaal (2 Kor 11:23)
• Van de Joden heb ik vijfmaal de veertig-min-één-slagen ontvangen (...) (2 Kor 11:24)
• driemaal ben ik met de roede gegeseld, eens ben ik gestenigd, driemaal heb ik schipbreuk geleden, een etmaal heb ik doorgebracht in volle zee (2 Kor 11:25)
• telkens op reis, in gevaar door rivieren, in gevaar door rovers, in gevaar door volksgenoten, in gevaar door heidenen, in gevaar in de stad, in gevaar in de woestijn, in gevaar op zee, in gevaar onder valse broeders; (2 Kor 11:26)
• in moeite en inspanning, tal van nachten zonder slaap, in honger en dorst, tal van dagen zonder eten, in koude en naaktheid (2 Kor 11:27)
Paulus zal wel degelijk lichamelijk gewond zijn geraakt! Dat kan niet anders, dit zo te lezen. Maar hij heeft geen ziekte gekrégen, uit deze klachten op te maken. Het is eerder vervolging.
En opdat ik mij door het allesovertreffende karakter van de openbaringen niet zou verheffen, is mij een doorn in het vlees gegeven, een engel (Grieks: agello = engel of boodschapper) van de satan, om mij met vuisten te slaan, opdat ik mij niet zou verheffen. Hierover heb ik de Heere driemaal gesmeekt dat hij van mij weg zou gaan. Maar Hij heeft tegen mij gezegd: Mijn genade is voor u genoeg, want Mijn kracht wordt in zwakheid volbracht. Daarom zal ik veel liever roemen in mijn zwakheden, opdat de kracht van Christus in mij komt wonen. Daarom heb ik een behagen in zwakheden: in smadelijke behandelingen, in noden, in vervolgingen, in benauwdheden, om Christus' wil. Want wanneer ik zwak ben, dan ben ik machtig. (2 Kor 12:7-10)
Allereerst is het goed om op te merken dat Paulus zijn doorn in het vlees toeschrijft aan Satan, en niet aan God. God maakt dus niet ziek om je iets te leren!(1)
Deze engel of boodschapper was Paulus met vuisten aan het slaan. Maar waar sloeg die engel hem nou mee? Ik kan er echt niet uithalen dat dit met ziekte was. Ik kan er wél uithalen dat dit de hele lijst die we net hebben gehad was, van bovenmate en boven vermogen hebben wij een zware last te dragen gehad (2Kor1:8) tot en met in moeite en inspanning, tal van nachten zonder slaap, in honger en dorst, tal van dagen zonder eten, in koude en naaktheid (2 Kor 11:27).
En om het nog eens duidelijk te maken, geeft Paulus daarna ook een rijtje van de dingen waarmee deze engel hem slaat:
Daarom heb ik een behagen in zwakheden: in smadelijke behandelingen, in noden, in vervolgingen, in benauwdheden, om Christus' wil. Want wanneer ik zwak ben, dan ben ik machtig. (2 Kor 12:7-10)
Dat is toevallig! Ziekte wordt nog steeds niet genoemd.
1.3 Stel nu dat...
Even wat gewetensvragen. Stél nu dat Paulus zijn doorn inderdaad een lichamelijke ziekte was. Dan was hij niet erg overtuigend met al zijn genezingsverhalen naar anderen toe. Handelingen 19:12 spreekt over de wonderen van Paulus:
(...) zo zelfs dat, als de zweetdoeken of de doeken die hij om zijn middel droeg, van zijn lichaam op de zieken gelegd werden, de ziekten van hen weken en de boze geesten uit hen weggingen.Daarnaast, wie wil er nu een zweetdoek van iemand waar het pus hem uit de ogen loopt..!
Tot slot maakte Leendert laatst een zodanig leuke opmerking. Heb er nog lang van genoten.
Stél nu dat Paulus zijn doorn inderdaad de beroemde en beruchte oogziekte was. Dan doet God duidelijk maar half werk. Eérst wordt Paulus namelijk met blindheid geslagen (Handelingen 9:3 en verder), en vervolgens genezen! Zou hij dan nog een oogziekte kunnen hebben?? (Die is toch wel om te lachen, of niet?)
Hilbertje Jansen
Bronnen:
-http://www.biblija.net/biblija.cgi (de Bijbel op internet)
-http://interlinearbible.org/ (Griekse vertaling)
-http://www.kingdomwarriors.com/files/faq.pdf (grote stukken uit het artikel in het Engels)
-Leendert Reek
(1) In het Oude Testament zegt God wel dat er o.a. ziektes zullen komen als Israël ongehoorzaam is, en daarbij wil ik 2 dingen opmerken. Allereerst: de vraag is of deze ziektes als ‘straf’ zijn, of meer een logisch gevolg zijn in de zin van ‘als je liegt / scheidt / steelt zal er stress komen, dit zal je leven nadelig beïnvloeden waardoor je korter leeft.’ En als tweede: deze ziektes eindigden zodra Israël zich bekeerde van haar zonden. De ziekte gaat dus nooit zomaar zonder doel door! Het is altijd duidelijk waarom iemand ziek is, en dit was ook op te lossen zodra de persoon zich bekeerde van zijn zonden.
1.1 Oude Testament.
1. Wanneer we kijken naar de uitdrukking 'doorn in het vlees’ of ‘doorn in iets’ in de Bijbel, vinden we dat de eerste keer in Numeri 33:55. Hier zei God tegen de Israëlieten:Maar indien gij de bewoners van het land voor uw aangezicht niet verdrijft, dan zullen degenen die gij van hen over laat, tot dorens in uw ogen en tot prikkels in uw zijden zijn, en zij zullen u benauwen in het land waarin gij woonachtig zijt. (Numeri 33:55)God zei tegen de Israëlieten dat als zij niet alle inwoners van Kanaän verdrijven, de resterende Kanaänieten dorens in uw ogen en prikkels in uw zijden zullen zijn. Wat betekent deze doorn? Het betekent dit: zij zullen u benauwen in het land waarin gij woonachtig zijt. God had gewaarschuwd dat deze resterende Kanaänieten de Israëlieten problemen zullen geven in de verschillende facetten van het leven. Deze doornen zullen natuurlijk niet letterlijk in hun ogen worden geprikt, en ook niet letterlijk geprikt worden in hun zijden. Hier is mijns inziens sprake van figuurlijke zin. 2. De tweede keer vinden we de uitdrukking over een 'doorn in iets’ in Jozua 23:13. Weet dan voorzeker, dat de HERE, uw God, deze volken niet verder voor u verdrijven zal; dan zullen zij u worden tot een strik en een val, tot een gesel op uw zijden en dorens in uw ogen, totdat gij vergaan zult uit dit goede land, dat de HERE, uw God, u gegeven heeft. (Jozua 23:13)Hier worden 3 verschillende vergelijkingen gegeven: een strik en een val, (...) een gesel op uw zijden en dorens in uw ogen. Dit gaat over de mensen, toch? De heidense volkeren zullen de Israëlieten worden tot een strik en een val, een gesel en dorens. 3. De laatste keer dat deze uitdrukking 'doorn in iets’ wordt gebruikt in de Bijbel - voorafgaand aan de doorn van Paulus in het vlees - is te vinden in Richteren 2:2-3.
Daarom heb Ik ook gezegd: Ik zal hen niet van voor uw ogen verdrijven, maar zij zullen u tot prikkels [lees: doorns] in uw zijden zijn, en hun goden zullen u tot een valstrik zijn. (Richteren 2:2-3).In Richteren 2 sprak een engel van de Heer tot de Israëlieten over hun ongehoorzaamheid tegenover God. Halverwege citeerde de engel wat God al eerder had gezegd in Numeri 33:55. Namelijk dat de resterende Kanaänieten die niet verdreven zullen worden hun tot dorens in uw ogen en tot prikkels in uw zijden zijn. Deze uitdrukking ‘doornen in uw ogen en prikkels in uw zijden’ kan in al deze gevallen gezien worden als een vergelijking. Het is geen letterlijke vertaling van hoe de
armen en benen van de Kanaänieten uitsteken uit het lichaam van de Israëlieten, of iets dergelijks. Het betekent gewoon dat Israël last zal hebben van de mensen van Kanaän. Toch? Als de Israëlieten God gehoorzaamden vanaf het begin, dan zouden er niet zoiets zijn als doorns of prikkels. Daar is God heel duidelijk over.
1.2 Paulus zijn doorn in het vlees.
De laatste keer dat er wordt gesproken over een ‘doorn in iets’ vinden we in
2 Korinthe 12:7-10, waar het gaat over Paulus’ doorn in zijn vlees. NB: Het is wel leuk om even in je achterhoofd te houden dat deze dorens tot nu toe altijd in figuurlijke zin zijn bedoeld.
De context waarin Paulus’ doorn staat, staat in een brief aan Korinthe. Hierin waren natuurlijk nog geen hoofdstukken of verzen. In deze brief heeft Paulus het over het volgende wat hij allemaal heeft moeten doorstaan:
• bovenmate en boven vermogen hebben wij een zware last te dragen gehad (2Kor1:8)
• voor eigen besef achtten wij ons als ter dood verwezen (2 Kor 1:9)
• Wij worden in alles verdrukt (2 Kor 4:8) • wij worden vervolgd, (...); neergeworpen, (...). (2 Kor 4:9)
• Wij dragen altijd het sterven van de Heere Jezus in het lichaam mee (...) (2 Kor 4:10)
• Want voortdurend worden wij, die leven, aan de dood overgeleverd (...) (2 Kor 4:11)
• in moeiten veel vaker, in gevangenschap veel vaker, in slagen maar al te zeer, in
doodsgevaren menigmaal (2 Kor 11:23)
• Van de Joden heb ik vijfmaal de veertig-min-één-slagen ontvangen (...) (2 Kor 11:24)
• driemaal ben ik met de roede gegeseld, eens ben ik gestenigd, driemaal heb ik schipbreuk geleden, een etmaal heb ik doorgebracht in volle zee (2 Kor 11:25)
• telkens op reis, in gevaar door rivieren, in gevaar door rovers, in gevaar door volksgenoten, in gevaar door heidenen, in gevaar in de stad, in gevaar in de woestijn, in gevaar op zee, in gevaar onder valse broeders; (2 Kor 11:26)
• in moeite en inspanning, tal van nachten zonder slaap, in honger en dorst, tal van dagen zonder eten, in koude en naaktheid (2 Kor 11:27)
Paulus zal wel degelijk lichamelijk gewond zijn geraakt! Dat kan niet anders, dit zo te lezen. Maar hij heeft geen ziekte gekrégen, uit deze klachten op te maken. Het is eerder vervolging.
En opdat ik mij door het allesovertreffende karakter van de openbaringen niet zou verheffen, is mij een doorn in het vlees gegeven, een engel (Grieks: agello = engel of boodschapper) van de satan, om mij met vuisten te slaan, opdat ik mij niet zou verheffen. Hierover heb ik de Heere driemaal gesmeekt dat hij van mij weg zou gaan. Maar Hij heeft tegen mij gezegd: Mijn genade is voor u genoeg, want Mijn kracht wordt in zwakheid volbracht. Daarom zal ik veel liever roemen in mijn zwakheden, opdat de kracht van Christus in mij komt wonen. Daarom heb ik een behagen in zwakheden: in smadelijke behandelingen, in noden, in vervolgingen, in benauwdheden, om Christus' wil. Want wanneer ik zwak ben, dan ben ik machtig. (2 Kor 12:7-10)
Allereerst is het goed om op te merken dat Paulus zijn doorn in het vlees toeschrijft aan Satan, en niet aan God. God maakt dus niet ziek om je iets te leren!(1)
Deze engel of boodschapper was Paulus met vuisten aan het slaan. Maar waar sloeg die engel hem nou mee? Ik kan er echt niet uithalen dat dit met ziekte was. Ik kan er wél uithalen dat dit de hele lijst die we net hebben gehad was, van bovenmate en boven vermogen hebben wij een zware last te dragen gehad (2Kor1:8) tot en met in moeite en inspanning, tal van nachten zonder slaap, in honger en dorst, tal van dagen zonder eten, in koude en naaktheid (2 Kor 11:27).
En om het nog eens duidelijk te maken, geeft Paulus daarna ook een rijtje van de dingen waarmee deze engel hem slaat:
Daarom heb ik een behagen in zwakheden: in smadelijke behandelingen, in noden, in vervolgingen, in benauwdheden, om Christus' wil. Want wanneer ik zwak ben, dan ben ik machtig. (2 Kor 12:7-10)
Dat is toevallig! Ziekte wordt nog steeds niet genoemd.
1.3 Stel nu dat...
Even wat gewetensvragen. Stél nu dat Paulus zijn doorn inderdaad een lichamelijke ziekte was. Dan was hij niet erg overtuigend met al zijn genezingsverhalen naar anderen toe. Handelingen 19:12 spreekt over de wonderen van Paulus:
(...) zo zelfs dat, als de zweetdoeken of de doeken die hij om zijn middel droeg, van zijn lichaam op de zieken gelegd werden, de ziekten van hen weken en de boze geesten uit hen weggingen.Daarnaast, wie wil er nu een zweetdoek van iemand waar het pus hem uit de ogen loopt..!
Tot slot maakte Leendert laatst een zodanig leuke opmerking. Heb er nog lang van genoten.
Stél nu dat Paulus zijn doorn inderdaad de beroemde en beruchte oogziekte was. Dan doet God duidelijk maar half werk. Eérst wordt Paulus namelijk met blindheid geslagen (Handelingen 9:3 en verder), en vervolgens genezen! Zou hij dan nog een oogziekte kunnen hebben?? (Die is toch wel om te lachen, of niet?)
Hilbertje Jansen
Bronnen:
-http://www.biblija.net/biblija.cgi (de Bijbel op internet)
-http://interlinearbible.org/ (Griekse vertaling)
-http://www.kingdomwarriors.com/files/faq.pdf (grote stukken uit het artikel in het Engels)
-Leendert Reek
(1) In het Oude Testament zegt God wel dat er o.a. ziektes zullen komen als Israël ongehoorzaam is, en daarbij wil ik 2 dingen opmerken. Allereerst: de vraag is of deze ziektes als ‘straf’ zijn, of meer een logisch gevolg zijn in de zin van ‘als je liegt / scheidt / steelt zal er stress komen, dit zal je leven nadelig beïnvloeden waardoor je korter leeft.’ En als tweede: deze ziektes eindigden zodra Israël zich bekeerde van haar zonden. De ziekte gaat dus nooit zomaar zonder doel door! Het is altijd duidelijk waarom iemand ziek is, en dit was ook op te lossen zodra de persoon zich bekeerde van zijn zonden.